“અમરેલી જિલ્લા નું અને સાવરકુંડલા તાલુકા નું ગોકુળિયું ગાધકડા ગામ નો નવાબી ઇતિહાસ “

“નવાબી વખત નો ગેઈટ ગાધકડા ગામ ની શાન હતી”

    “મારું નવાબી ગામ ગાધકડા

ગાધકડા  ગામનો ઇતિહાસ ૩૦૦ વર્ષ જૂનો છે. ગાધકડા અમરેલી જિલ્લાના સાવરકુંડલા તાલુકામાં આવેલું છે. આઝાદી પહેલા તે જૂનાગઢ રજવાડાના નિયંત્રણ હેઠળ હતું. પાછળથી જૂનાગઢના ભારતમાં એકીકરણ પછી, તેની ભૌગોલિક સ્થિતિને કારણે, ગાધકડા ભાવનગર જિલ્લાનો ભાગ બન્યો અને હવે છેલ્લા દાયકાથી, ગાધકડા ને અમરેલી જિલ્લાના વહીવટી આશ્રયમાં સમાવિષ્ટ કરવામાં આવ્યું છે. રાત્રે ૧૨:૦૧ વાગ્યા પછી ગામનો મુખ્ય દરવાજો બંધ કરી દેવામાં આવતો હતો પછી આવતા લોકો માટે એક ખડકી રાખી હતી તેમાં થી પૂછપરછ કરી અંદર આવા દેતા હતા . આજકાલ તે મુખ્ય દરવાજો ઉપલબ્ધ નથી.

મારું ગાધકડા ગામ નવાબી વખત નું પ્રખ્યાત ગામ હતું. અહીં જૂનાગઢના નવાબે શાસન કર્યું હતું. ગામડાના ભાગ માટે ગામની ફરતે દિવાલ બનાવવામાં આવી હતી. ગાધકડા  મોટા ગામ તરીકે ગણાતું હતું. અહીં 24 ગામોનું બજાર હતું, ગામલોકો અહીં ચાલીને અને બળદગાડા દ્વારા ખરીદી કરવા આવતા હતા,

અત્યાર ના રેલવે સ્ટેશન ની એક ઝલક આપ ઉપર ના વિડીયો માં જોવા મળશે .ગાધકડા નું ગાલીચ પ્રખ્યાત હતું. રેલ્વે સ્ટેશન ત્યાં હતું પણ ગામથી લગભગ ત્રણ [3] કિ.મી. દૂર હતું. લોકો ગામની બહાર ખરીદી અથવા કાર્યો માટે ભાડાની ઓટોમાં જતા હતા. સ્ટેશન પર જવા માટે કુલ ચાર અન્ના ભાડા તરીકે લેતા હતા. એકલા લોકો ચાલીને જતા હતા. છ ટ્રેન ગાધકડા માં  આવી હતી. તે સમયે બસ ઉપલબ્ધ નહોતી.ગાધકડા  “જુનાગઢ નવાબી” દ્વારા શાસન કરવામાં આવ્યું હતું. નવાબીએ ગાધકડા ને પાકિસ્તાનમાં ભેળવવાની યુક્તિ કરી હતી. ગામમાં, મુસ્લિમો અને સિંધીઓનું નિયંત્રણ હતું, તેઓ નવાબના પક્ષમાં માનતા હતા. નવાબ તેમની યુક્તિમાં નિષ્ફળ ગયા. જો જુનાગઢને પાકિસ્તાનમાં ભેળવવામાં આવ્યું તો ગાધકડા  અને અન્ય ગામ પણ પાકિસ્તાનમાં ભેળવવામાં આવ્યા. 31-10-1947 ના રોજ રાજ્ય પરિવર્તન થયું. {અરજી હકુમત} ની રચના. સમલદાસ ગાંધી અને આ {અરજી હકુમત} ના નિયંત્રણથી સૌરાષ્ટ્ર સરકારની રચના થઈ. 1947 માં જૂનાગઢ, ગાધકડા  જીતી લીધું.

વધુ માં ગાધકડા  રેલ્વે સ્ટેશન મુખ્ય ગામથી ૩ કિમી દૂર આવેલું છે અને ભારતીય રેલ્વેના પશ્ચિમ ઝોન[1] માં ધોળા-મહુવા રેલ્વે લાઇન પર આવેલું છે. આ રેલ્વે લાઇન મૂળ રૂપે ૧૯૨૩ માં ભાવનગર રાજ્ય રેલ્વે દ્વારા બનાવવામાં આવી હતી. ગાધકડા  રામગઢ, લીખાલા, વિજપડી, બાઢડા , સાવરકુંડલા, જીંજુડા, ગણેશગઢ અને કલ્યાણપુર સાથે રોડ માર્ગે જોડાયેલ છે.  હજુ પણ ગાધકડા  ગામનો એક ભાગ છે, ઔપચારિક રીતે ગણેશગઢ અને રામગઢ પણ આ ગામનો એક ભાગ હતા પરંતુ અલગ ગ્રામ પંચાયત પછી, બંને ગામ હવે ગાધકડા નો ભાગ નથી.

ગાધકડા એ ગુજરાત રાજ્યના અમરેલી જિલ્લાના સાવરકુંડલા તાલુકામાં આવેલું એક ગામ છે. તે જિલ્લા મુખ્યાલય અમરેલીથી દક્ષિણમાં ૫૨ કિમી દૂર આવેલું છે. રાજ્યની રાજધાની ગાંધીનગરથી ૩૦૦ કિમી દૂર. ગાધકડા  પિન કોડ ૩૬૪૫૨૨ છે અને પોસ્ટલ મુખ્યાલય બાઢડા  છે.અત્યારે પોસ્ટ ઓફિસ ગાધકડા પણ ઉપલબ્ધ છે .

ગાધકડા ની બાજુ માં લિખાળા, ગણેશગઢ  (રામગઢ (4KM), ગોરાડકા (3 KM), , મેરિયાણા (6 KM), બાઢડા (6 KM) એ ગાધકડા ની નજીકના ગામો છે. ગધકડા દક્ષિણ તરફ રાજુલા તાલુકા, દક્ષિણ તરફ ખાંભા તાલુકા, પશ્ચિમ તરફ ધારી તાલુકા, ઉત્તર તરફ લીલીયા તાલુકાથી ઘેરાયેલું છે. સાવરકુંડલા, રાજુલા, મહુવા, અમરેલી એ ગાધકડા થી નજીકના શહેરો છે.

આ ગાધકડા નો અત્યાર ગેઈટ છે.જે આપ નિહાળી શકો છો જે જૂનો ગેઈટ હતો તે જર્જરીત થઈ ગયો હોવાથી  આ અત્યાર નો નવો ગેઈટ છે .

ગાધકડામાં અત્યારે પ્રાથમિક શાળા તેમજ  હાઈસ્કૂલ  છે અને 10 ધોરણ સુધી અભ્યાસ થઈ શકે છે  કોલેજ કરવા માટે 18 કિમિ સાવરકુંડલા જવું પડે છે . ગાધકડા હાઈસ્કૂલ ની સામે બાજુ માં બહુજ પ્રાચીન ફુલીયા હનુમાનજી નું મંદિર આવેલ છે . જેમના દર્શન આપ ને કરવું છું .

ગાધકડા ફુલઝર નદી ના કાંઠે અને કુદરત ના ખોળે બહુ જ પ્રાચીન નીલકંઠ મહાદેવ મંદિર આવેલ છે .બહુ જ વર્ષો જૂનું આ મંદિર આવેલ છે જે ગાધકડા ની શાન છે . ગામ ની અંદર આવતા જ આ મંદિર આપ ને દેખાય છે .

ગાધકડા ગામનું ખુબજ આસ્થા નું પ્રતીક એવું માં આશપુરા મંદિર છે . અને અહીં લોકો પંજાબ થી અને જુદી જુદી જગ્યાએ થી લોકો પોતાની માનતા પુરી કરવા આવે છે અને આ મંદિર આસ્થા નું બહુ જ મોટું કેન્દ્ર છે.

ગાધકડા ગામમાં આવેલા ઘણા સૂર્યમંદિર તેમજ મોમાઈ મંદિર અન્ય આશ્રમો અને મંદિરો મુખ્ય આકર્ષણો છે. મગનવાવ આશ્રમ તેમજ ભગવાન શિવનું મંદિર ફુલઝર નદીના કિનારે આવેલું છે. આશાપુરા માતાનું મંદિર ગામની મધ્યમાં આવેલું છે. ગામમાં ઘણા હનુમાન મંદિરો, આશ્રમો અને બે રામજી મંદિર અને અન્ય સ્વામિનારાયણ મંદિરો પણ આવેલા છે.ગામ દરગાહ પણ આવેલ છે . ગામ ખૂબ વિકસિત ન હોવા છતાં, તેના આંતરિક સ્થાનને કારણે, તે સાવરકુંડલા તાલુકાનું મુખ્ય ગામ છે અને મનોહર કુદરતી વાતાવરણની વચ્ચે ઘેરાયેલું છે.

ગાધકડા પ્લોટ વિસ્તાર માં આવેલ આ રામાપીર નું મંદિર છે અને અહીં અષાઢી બીજ ના દિવસે કાર્યક્રમ કરવા માં આવે છે. પ્લોટ વિસ્તાર નું આ મંદિર આસ્થા નું પ્રતીક છે.

આ ગાધકડા ગામમાં પ્રાથમિક શાળા અને માધ્યમિક શાળાઓ (૧૦મા ધોરણ સુધી શિક્ષણ આપતી) કાર્યરત છે. અહીં થી લોકો અભ્યાસ કરી અલગ – અલગ ફિલ્ડ જેવી કે આર્મી ,ડોક્ટર , એન્જીનીયર , પોલીસ , વકીલ જેવા અનેક ફિલ્ડ માં ગાધકડા નો નામ ગુંજે છે .

• અહીં ખેતી માં મુખ્યત્વે કપાસ, મગફળી અને બાજરી/બાજરી ખેતીલાયક વસ્તુઓ તરીકે ઉગાડવામાં આવે છે. ઉનાળામાં 8 કલાક કૃષિ વીજ પુરવઠો અને શિયાળામાં 8 કલાક કૃષિ વીજ પુરવઠો ઉપલબ્ધ છે. આ ગામમાં કુલ સિંચાઈ વિસ્તાર 1265 હેક્ટર છે જે બોરહોલ/ટ્યુબવેલ દ્વારા બનાવવામાં આવે છે, જેમાંથી 1265 હેક્ટર સિંચાઈનો સ્ત્રોત છે. વર્ષભર અને ઉનાળામાં પણ શુદ્ધ નળ દ્વારા પાણી પુરવઠો ઉપલબ્ધ છે. ઢાંકણ વગરનો કૂવો અને હેન્ડપંપ પીવાના પાણીના અન્ય સ્ત્રોત છે.આ ગામમાં બંધ ડ્રેનેજ સિસ્ટમ ઉપલબ્ધ છે. શેરીમાં કચરો એકઠો કરવાની કોઈ વ્યવસ્થા નથી.
• આ ગામમાં સબ પોસ્ટ ઓફિસ ઉપલબ્ધ છે. લેન્ડલાઇન ઉપલબ્ધ છે. મોબાઇલ કવરેજ ઉપલબ્ધ છે. આ ગામમાં ઇન્ટરનેટ સેન્ટર ઉપલબ્ધ છે. 10 કિમીથી ઓછા વિસ્તારમાં કોઈ ખાનગી કુરિયર સુવિધા નથી.
• આ  ગામમાં જાહેર બસ સેવા ઉપલબ્ધ છે. આ ગામમાં રેલ્વે સ્ટેશન છે. આ ગામમાં ટ્રેક્ટર ઉપલબ્ધ છે. આ ગામમાં પ્રાઈવેટ વાહનો પણ મળે છે
  • આ ગામમાં ઉનાળામાં ૨૪ કલાક અને શિયાળામાં ૨૪ કલાક વીજળી પુરવઠો ઉપલબ્ધ છે. આંગણવાડી કેન્દ્ર, આશા, જન્મ અને મૃત્યુ નોંધણી કચેરી, દૈનિક સમાચાર પત્ર અને મતદાન મથક અને રેશન ની દુકાન વગેરે એ ગામની અન્ય સુવિધાઓ છે.

ઉપરાંત, ગામના લોકો મુખ્યત્વે ખેતી અને  રોજગાર મ હીરા છે. 

અત્યારે વસ્તી ગાધકડા ગામ ની અંદાજે 4500 થી 5000 હજાર ની હશે ગાધકડા ગામ માં ગામ વિસ્તાર અને પ્લોટ વિસ્તાર અને કલ્યાણપુર વિસ્તાર એમ અતિયારે ત્રણ ભાગ માં વિસ્તરાયેલ છે.

અત્યારે ગામ માં 2 ગેઇટ આવેલ છે એ ગાધકડા બસસ્ટેશન સામે અને એક વીજપડી રોડ બાજુ બીજો ગેઇટ આવેલ છે . ગાધકડા માં અત્યારે પ્રથમિક આરોગ્ય કેન્દ્ર પણ ઉપલબ્ધ છે .

વધુ માં અત્યારે તાલુકા પંચાયત ના પ્રમુખ શ્રી જીતેન્દ્રભાઈ કાછડીયા અને તાલુકા ભાજપ પ્રમુખ શ્રી રાજનીભાઈ ડોબરીયા અને સરપંચ શ્રી પાયલબેન સુનિલભાઈ કલાણીયા છે.

“ગાધકડા ગામ મારી શાન છે અને તેને વિગતવાર માહિતી આપવાનો પૂરો પ્રયત્ન અખન્ડભારત ના પત્રકાર અને સિવિલ એન્જીશ્રી, હાર્દિક ચંદારાણા દ્વારા કરવામાં આવ્યો છે “

અત્યાર ના છોકરા ને ગાધકડા ની હિસ્ટરી ની ખબર ના હોય એટલા સમજાવનો પૂરો પ્રયત્ન મારા દ્વારા કરવામા આવ્યો છે ……

હમેશા કંઈક નવું હોય તો મને જાણવશો હું લોકો સુધી પોચાડવાનો પૂરો પ્રયત્ન કરીશ આપનો સર્વે નો આભાર …. ફરી હાર્દિક ચંદારાણા સર્વે ને જય શ્રી કૃષ્ણ 🙏🏻

• વધુ માં આ સ્ટોરી આપ લોકો ને ગમી હોય તો વધુ માં વધુ લોકો ને શીયર કરો આભાર